15-Gıda İthalatında Uygunluk Değerlendirmesi

2008/5 sayılı “Tarım Ve Köyişleri Bakanlığı’nın Denetimine Tabi Ürünlerin İthalatına Dair Dış Ticarette Standardizasyon Tebliği” ekinde yer alan ürünlerin insan sağlığı ve güvenliği, hayvan ve bitki varlığı ve sağlığı yönünden uygunluğu Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nca tespit edilir. Kontrol Belgesi alınması için; Kontrol Belgesi formu, proforma fatura veya fatura ile ürünün çeşidine göre Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nca istenebilecek diğer belgelerle birlikte adı geçen Bakanlığa veya bu Bakanlıkça yetki verilen taşra teşkilatına başvurulur.

Tebliğ eki listelerde (Ek I, Ek II/A-B, Ek III, Ek IV, Ek V/A-B, Ek VI-A sayılı listeler) yer alan ürünlerin ithalatından önce Tarım ve Köyişleri Bakanlığı merkez veya yetkili taşra teşkilatına başvurularak Kontrol Belgesi alınır. Kontrol Belgesi, gümrük idarelerince beyannamenin tescili esnasında eşyaya ilişkin diğer belgelerle birlikte istenir.

Fiili ithalat aşamasında ithal edilmek istenen maddelerin insan sağlığı ve güvenliği, hayvan ve bitki varlığı ve sağlığı yönünden uygunluğunun Bakanlık veya Bakanlığın yetkili birimlerince gerçekleştirilen fiili kontrol işlemiyle tespit edilmesi halinde, bu maddelerin ithalatına izin verilir. Bu kapsamda; Tebliğ eki (Ek-1, Ek-2/A-B-C, Ek-4, Ek-6/A-B) sayılı listelerde yer alan maddelerin ithalatında Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından düzenlenen Uygunluk Yazısı düzenlenir.

Kısaca söylemek gerekirse, Kontrol Belgesi fiili ithalat öncesinde başvurmak suretiyle alınan bir tür ön izindir. Mallar henüz gümrüğe gelmeden, hatta yola çıkmadan önce alınmalı ve ancak bundan sonra ithalat gerçekleştirilmelidir. Uygunluk yazısı ise mal gümrüğe geldikten sonra Tarım İl Müdürlüklerince yapılan tetkik neticesinde verilen bir belge olup, malın geçişine verilen izni ifade eder.

Sözkonusu 2008/5 sayılı Tebliğdeki eklerin içeriği aşağıdaki gibidir:

Ek II-A: Canlı Hayvan ve Et
Ek II- B: Hayvan Müstahsalları (Kontrol Belgesine Tabi Olanlar): Süt, krema, yumurta, bal vs.
Ek II-C: Hayvan Müstahsalları (Kontrol Belgesine Tabi Olmayanlar): Sakatat, deri, hayvan kılları vs.
Ek III: Tohum, Fide, Fidan ve Çiçek Soğanları Gibi Çoğaltım Materyalleri ve Kesme Çiçek
Ek IV: Yem Sanayiinde Kullanılan Maddeler
Ek VI-A: Gıda Maddeleri ve Diğer Tarım ve Su Ürünleri (Kontrol Belgesine Tabi Olanlar): 
Ek VI-B: Gıda Maddeleri ve Diğer Tarım ve Su Ürünleri (Kontrol Belgesine Tabi Olmayanlar): 

Yukarıdaki listelerdeki ürünlerin ithalatını düzenleyen Tebliğler’den bazıları şunlardır:

• Gıda Maddeleri ve Gıda ile Temasta Bulunan Madde ve Malzemelerin İthalatında Kontrol Belgesi Onaylanması ve İthalat Aşamasındaki Kontrol İşlemleri Hakkında Tebliğ (Tebliğ No:39)
• Yemlerin İthalatında İstenecek Belgeler Hakkında Tebliğ (Tebliğ No 2003-4)
• Damızlık Harici Canlı Hayvanlar ile Hayvan Maddelerinin İthalatında Kontrol Belgesi Düzenlenmesi İçin Aranacak Belgeler Hakkında Tebliğ (2000-32)